Przewodnik Quicko po terminologii płatniczej
Stawiasz pierwsze kroki w Å›wiecie pÅ‚atnoÅ›ci? Tutaj znajdziesz definicje pojęć pÅ‚atniczych zwiÄ…zanych z wydawaniem kart i przetwarzaniem transakcji. Zapoznaj siÄ™ z terminologiÄ… pÅ‚atniczÄ…, aby lepiej zrozumieć funkcjonowanie wspóÅ‚czesnych obszarów pÅ‚atnoÅ›ci.
A
Agent rozliczeniowy / Dostawca usÅ‚ug pÅ‚atniczych odbiorcy (ang. acquirer) – bank lub instytucja odpowiedzialna za obsÅ‚ugÄ™ autoryzacji, przesyÅ‚anie do wydawcy karty pÅ‚atniczej lub systemów pÅ‚atnoÅ›ci zleceÅ„ pÅ‚atniczych pÅ‚atnika lub akceptanta w celu przekazania akceptantowi należnych mu Å›rodków. W wymiarze Mastercard i VISA instytucja posiadajÄ…ca licencjÄ™ na acquiring (usÅ‚ugÄ™ polegajÄ…cÄ… na zawieraniu z przedsiÄ™biorcami przyjmujÄ…cymi pÅ‚atność za pomocÄ… instrumentów pÅ‚atniczych umów umożliwiajÄ…cych rozliczenie transakcji).
​
Autoryzacja – proces, przy udziale którego sprzedawca uzyskuje zgodÄ™ banku wydajÄ…cego kartÄ™ klienta, aby zaakceptować transakcjÄ™ kartÄ… pÅ‚atniczÄ….
B
BIN (ang. Bank Identification Number) – pierwsze 6 cyfr w numerze karty pÅ‚atniczej, pozwalajÄ…ce na zidentyfikowanie rodzaju karty oraz banku wydajÄ…cego kartÄ™, a także organizacji pÅ‚atniczej, która wydaÅ‚a kartÄ™.
​
BIN Sponsoring – instytucja, która jest już zwiÄ…zana z partnerami takimi jak Visa lub Mastercard, zapewnia swoim klientom BIN poprzez partnerstwo. Usprawnia to proces dla firm, które potrzebujÄ… szybkiej strategii wejÅ›cia na rynek, bez koniecznoÅ›ci posiadania BIN-u na wyÅ‚Ä…czność.
C
Chargeback (z ang. obciążenie zwrotne) – procedura reklamacyjna inicjowana przez bank po otrzymaniu zgÅ‚oszenia od klienta korzystajÄ…cego z karty pÅ‚atniczej. Pozwala na dochodzenie w jego imieniu roszczeÅ„ wobec podmiotu, który nie wywiÄ…zaÅ‚ siÄ™ należycie (w caÅ‚oÅ›ci lub w części) z realizacji operacji opÅ‚aconej przez posiadacza karty.
Clearing i Settlement (z ang. uzgodnienie sald i rozliczenie) – proces rozliczenia transakcji pÅ‚atniczej z konta agenta rozliczeniowego (ang. acquirer) na konto wydawcy (ang. issuer), czyli dziaÅ‚ania, w wyniku których miÄ™dzy podmiotami przeprowadzajÄ…cymi rozliczenia nastÄ™puje uzgodnienie sald oraz rozliczenie transakcji.
D
3D Secure (3DS) – protokóÅ‚ bezpieczeÅ„stwa, który zwiÄ™ksza bezpieczeÅ„stwo pÅ‚atnoÅ›ci kartÄ… online.
E
EMV® (Chip i PIN) – standard pÅ‚atnoÅ›ci kartÄ… debetowÄ… i kredytowÄ… oparty na technologii kart chipowych. Karty pÅ‚atnicze z EMV majÄ… wbudowany mikroprocesor zawierajÄ…cy wszystkie informacje potrzebne do pÅ‚atnoÅ›ci kartÄ… wraz z odpowiednimi zabezpieczeniami.
F
Forex Trading (FX) – pozagieÅ‚dowy rynek walutowy, w ramach którego banki, wielkie korporacje miÄ™dzynarodowe, rzÄ…dy, banki centralne oraz inwestorzy instytucjonalni z caÅ‚ego Å›wiata przeprowadzajÄ… operacje wymiany walut.
G
Gadżety zbliżeniowe – gadżety i akcesoria sÅ‚użące do dokonywania pÅ‚atnoÅ›ci zbliżeniowych. Np. pierÅ›cionki, bransoletki i smartwatche wyposażone w technologiÄ™ NFC (ang. near-field communication).
I
IBAN (ang. International Bank Account Number) – miÄ™dzynarodowy standard numeracji kont bankowych pozwalajÄ…cy na przelew Å›rodków finansowych na zagraniczne rachunki i na otrzymywanie przelewów od podmiotów zagranicznych na krajowe konta bankowe.
Interchange (opÅ‚ata interchange) – opÅ‚ata pobierana przez wydawcÄ™ karty pÅ‚atniczej od każdej transakcji przy użyciu tej karty.
Issuer (emitent / wydawca / dostawca usÅ‚ug pÅ‚atniczych pÅ‚atnika) – bank lub instytucja odpowiedzialna za wydawanie kart (debetowych, kredytowych, przedpÅ‚aconych) i numerów PIN. W wymiarze Mastercard i VISA instytucja posiadajÄ…ca licencjÄ™ na issuing (wydawanie instrumentów pÅ‚atniczych).
K
Karta debetowa – typ karty pÅ‚atniczej, która umożliwia korzystanie z pieniÄ™dzy do wysokoÅ›ci Å›rodków zgromadzonych na powiÄ…zanym z niÄ… rachunku.
​
Karta kredytowa – typ karty pÅ‚atniczej z przyznanym limitem kredytowym przez wydawcÄ™ karty. Operacje wykonane przez posiadacza karty rozliczane sÄ… w ramach przyznanego limitu.
Karta pracownicza (ang. corporate card) – karta pÅ‚atnicza wydawana firmom na użytek pracowników w celu ponoszenia i rozliczania wydatków sÅ‚użbowych.
Karta przedpÅ‚acona (ang. Prepaid Debit Card) – umożliwia uzupeÅ‚nianie Å›rodków na karcie i transakcje bezgotówkowe wszÄ™dzie tam, gdzie karta jest akceptowana.
​
Karta wirtualna – cyfrowa kartÄ™ pÅ‚atnicza, która posiada numer, kod CVC2/CVV2 oraz datÄ™ ważnoÅ›ci. WirtualnÄ… kartÄ… można pÅ‚acić online, a także po podÅ‚Ä…czeniu jej do odpowiedniej aplikacji w oddziaÅ‚ach stacjonarnych (wymagany smartfon z NFC lub smartwatch).
​
KYB / KYC (ang. Know-Your-Business / Know-Your-Customer) – proces identyfikacji klienta na poczÄ…tku relacji z klientem, a także okresowe kontrole w trakcie trwania relacji z klientem. Celem KYC/KYB jest ograniczenie ryzyka zwiÄ…zanego z praniem pieniÄ™dzy i innÄ… dziaÅ‚alnoÅ›ciÄ… przestÄ™pczÄ….
L
Limit / Limit wydatków – karty przedpÅ‚acone posiadajÄ… limit oparty na saldzie ustalonym przez posiadacza karty.
M
Mastercard / Sieć Mastercard (ang. Mastercard Network) – instytucja Mastercard uÅ‚atwia autoryzacjÄ™, rozliczenie i rozrachunek transakcji (np. kredytowych, debetowych z podpisem i PIN-em, przedpÅ‚aconych) za poÅ›rednictwem sieci Mastercard - globalnej sieci telekomunikacyjnej. Sieć Mastercard Å‚Ä…czy emitentów i agentów rozliczeniowych na caÅ‚ym Å›wiecie w celu Å›wiadczenia usÅ‚ug przetwarzania transakcji, a za ich poÅ›rednictwem umożliwia posiadaczom kart Mastercard korzystanie z kart u milionów sprzedawców na caÅ‚ym Å›wiecie.
MDES (ang. Mastercard Digital Enablement Services) – usÅ‚uga pozwalajÄ…ca na wykorzystanie dowolnego urzÄ…dzenia z poÅ‚Ä…czeniem do Internetu do zlecania i przyjmowania pÅ‚atnoÅ›ci z zachowaniem należnego poziomu bezpieczeÅ„stwa.
N
Niebankowa instytucja finansowa – instytucja finansowa, która oferuje szeroki zakres usÅ‚ug, podobny do Å›wiadczonych przez typowe banki, jednak w odróżnieniu od nich nie ma w ofercie usÅ‚ug depozytowych.
O
Otwarta bankowość (ang. open banking) – nowy standard usÅ‚ug pÅ‚atniczych, zapewniajÄ…cy zewnÄ™trznym dostawcom usÅ‚ug finansowych otwarty dostÄ™p do danych bankowych konsumentów, transakcji i innych danych finansowych z banków i niebankowych instytucji finansowych poprzez wykorzystanie interfejsów programowania aplikacji (API).
P
PAN (Numer karty pÅ‚atniczej, ang. Primary Account Number) – gÅ‚ówny numer rachunku / identyfikator karty znajdujÄ…cy siÄ™ na kartach pÅ‚atniczych, takich jak karty kredytowe i karty debetowe.
​
PAN (Numer karty pÅ‚atniczej, ang. Primary Account Number) – gÅ‚ówny numer rachunku / identyfikator karty znajdujÄ…cy siÄ™ na kartach pÅ‚atniczych, takich jak karty kredytowe i karty debetowe.
​
PCI-DSS (ang. Payment Card Industry Data Security Standard) – norma bezpieczeÅ„stwa stosowana w Å›rodowiskach, gdzie przetwarzane sÄ… dane posiadaczy kart pÅ‚atniczych; zestaw wymagaÅ„ majÄ…cych na celu ochronÄ™ informacji o posiadaczach kart i zmniejszenie ryzyka kradzieży danych.
​
PÅ‚atnoÅ›ci cykliczne – pÅ‚atnoÅ›ci dokonywane automatycznie w regularnym przedziale czasu np. co miesiÄ…c lub rok, polegajÄ…ce na wykonywaniu z użyciem karty pÅ‚atniczej transakcji pÅ‚atniczej obciążeniowej, na ustalonÄ… wczeÅ›niej przez użytkownika kwotÄ™ ze staÅ‚Ä… czÄ™stotliwoÅ›ciÄ… lub powiÄ…zanÄ… z faktem zaistnienia okreÅ›lonego zdarzenia, na rzecz usÅ‚ugodawcy.
​
Procesor – firma, która komunikuje siÄ™ z wydawcÄ… karty w celu autoryzacji i rozliczenia transakcji kartami pÅ‚atniczymi.
– norma bezpieczeÅ„stwa stosowana w Å›rodowiskach, gdzie przetwarzane sÄ… dane posiadaczy kart pÅ‚atniczych; zestaw wymagaÅ„ majÄ…cych na celu ochronÄ™ informacji o posiadaczach kart i zmniejszenie ryzyka kradzieży danych.
R
Rozliczenie – pozwala na sprawdzenie, czy rachunki sÄ… odpowiednio uznawane i obciążane.
S
SSL (ang. Secure Sockets Layer) – protokóÅ‚ sieciowy do bezpiecznych poÅ‚Ä…czeÅ„ internetowych, który jest używany jako standard szyfrowania stron internetowych. Certyfikaty SSL zapewniajÄ… poufność danych przesyÅ‚anych przez Internet.
T
Tokenizacja – usÅ‚uga pozwalajÄ…ca na zastÄ…pienie numeru karty pÅ‚atniczej unikalnym ciÄ…giem cyfr i litr – tokenem. Firmy pÅ‚atnicze używajÄ… tokenów do bezpiecznego przekazywania wrażliwych danych.
Transakcje zakupowe – transakcje z użyciem karty pÅ‚atniczej w celu dokonania zakupu w punkcie handlowym lub usÅ‚ugowym albo wirtualnie (np. e-commerce).
U
User Fee (pl. opÅ‚ata pobierana od użytkownika) – opÅ‚ata transakcyjna ustalana przez wydawcÄ™ karty i uiszczana przez posiadacza karty na rzecz instytucji wydajÄ…cej kartÄ™ za pÅ‚atnoÅ›ci kartÄ… lub wypÅ‚aty gotówki z bankomatów.
Więcej informacji można uzyskać, kontaktując się z naszymi ekspertami ds. płatności.